روف گاردن
روف گاردن یا گرین روف فضاهای سبزی هستند که در سطوح بالای ساختمان های مسکونی ، صنعتی و تجاری که برای تفریح ، فضای بازی، سایه و پناهگاه ، تولید غذا ، کنترل دما، بهبود معماری و ایجاد محیط مناسب زندگی برای پرندگان و یا به سادگی به عنوان یک منطقه سبز طراحی شده است.چنین باغهایی در مقیاس بزرگ میتوانند بر آب و هوا و محیط زیست منطقه تاثیر گذاشته و آن را بهبود بخشند.
اغچه های زیبای پشت بام، برای اولین بار در کشور آلمان خود نمایی کرد. در کشور آلمان اکثر قریب به اتفاق ساختمان ها دارای روف گاردن می باشند. این پشت بامهای سبز در آلمان رواج زیادی دارد حدودا ده درصد از ساختمان های آن دارای باغ بام هستند .
بام های سبز در ایالات متحده آمریکا نیز رواج پیدا نموده و می توان مثالی از مشهورترین آنها که در تالار شهر شیکاگو اشاره نمود. تالار شهر شیکاگو دارای بام سبزی بسیار سرسبز و زیبایی می باشد، که به واسطه پوشش گیاهی سرسبزش دمای این ساختمان نسبت به ساختمان های قدیمی که فاقد این نوع باغچه روی بام هستند ۲۵ درجه سانتیگراد پایین تر یا به عبارتی خنکتر است که این خود یک مزیت بزرگ و لذت بخش می باشد.
انواع روف گاردن یا باغ بام
- روف گاردن گسترده
در این نوع بام از گیاهانی با رشد ریشه های کوتاه استفاده می گردد و باید قابلیت رشد در خاک با عمق کم را داشته باشند.
- روف گاردن متمرکز
در این نوع باغ بام از گیاهانی با عمق ریشه زیاد و حداقل ۳۰ سانتی متری استفاده میگردد. از مزایای این نوع بام باغ میتوان در عدم محدودیت در انتخاب نوع گیاهان اشاره کرد. هر نوع گیاهی حتی انواع هندوانه، توت فرنگی و حتی گیاهان دارویی مانند پونه، اسطوخودوس قابل کاشت می باشد.
انواع کلاس های روف گاردن
عوامل کشف گاردن متمرکز و روف گاردن پرتابل و مدولار خلاصه می شوند.
مشخصات روف گاردن کلاس A
کف بام: سنگ یا موزائیک
فضای اطراف: پوشش گیاهی طبیعی و شمشاد
فضای مرکز: پوشش چمن طبیعی
نحوه اجرای فضای سبز: عایق کاری و زهکشی
مشخصات روف گاردن کلاس B
کف بام: ترموود
پوشش گیاهی فضای اطراف: گیاهان طبیعی و کاج
نحوه اجرای فضای سبز: باکس ترموود و گلدان
جنس مبلمان: حصیر و چرم دارای آلاچیق یا سایبان
نورپردازی: چراغ محوطه
مشخصات روف گاردن کلاس C
کف بام: ترموود پلکانی
پوشش گیاهی فضای اطراف: گل و گیاه طبیعی
نحوه اجرای فضای سبز: باکس ترموود پلکانی
جنس مبلمان: ترموود دارای آلاچیق یا سایبان
نورپردازی: چراغ باغی و نور مخفی
مزایای روف گاردن در بام ساختمانها چیست؟
روفگاردن با پوشش گیاهی خود مانع از هدر رفتن آب باران شده و کمتر این آب روانه فاضلاب شهری شده و بیشتر به خورد آن اکوسیستم می شود. از طرفی این بام باغ باعث کاهش آلودگی هوای شهری شده و کربن موجود در دود موجود در هوا را گرفته و به جای آن اکسیژن به محیط تحویل می دهد. حتی همانطور که قبلا اشاره کردم مثل یک عایق حرارتی و دمایی در ساختمان عمل نموده، دمای هوا را گرفته و باعث خنک تر شدن محیط می شود .
حتی اگر محیط بالای بام سبز نیز با شیشه پوشانده شود می تواند انرژی خورشیدی را بگیرد و تولید انرژی نیز نماید. همچنین این باغچه های روی بام که بر روی یک عایق ایجاد شده و با پوشش گیاهی مناسبش باعث افزایش عمر سقف نیز می شود و از نظر زیبایی و طراوت بخشیدن به محیط نیز بسیار پسندیده می باشد .
در برخی شهرها، ساختمانهای با بام سبز ممکن است واجد شرایط کمتری برای مدیریت آب طوفانی باشند، زیرا بامهای سبز میزان آب طوفانی را که از محل خارج میشود کاهش میدهد. محیط رشد و مواد گیاهی سقف نیز به عنوان یک فیلتر عمل می کند و به خنثی کردن باران اسیدی و به دام انداختن گرد و غبار و ذرات معلق در هوا کمک می کند.
یک بام سبز که به خوبی نگهداری شده باشد در مقایسه با یک سقف استاندارد می تواند بیش از دو برابر سال قبل از تعویض سقف باشد و برخی از هزینه های اضافی نصب را جبران کند.
معایب روف گاردن کدامند؟
ایجاد پوشش گیاهی در برخی از مناطق جغرافیایی قابل اجرا و عملی نمی باشد. چرا که آن محیط شرایط مناسبی جهت این عمل را دارا نمی باشد. برخی از ساختمانها و بناها هم وجود دارند که نقشه و نوع ساختمان و بنای آن توانایی تحمل خاک و وزن پوشش گیاهی را بر روی بام خود ندارد .
از طرفی عواملی همچون مشکل در زهکشی، ته نشینی ذرات خاک، و نشست خاک و ایجاد گودال و همچنین ریشه دواندن گیاهان درون سقف، سنگین شدن سقف، سخت شدن سطح خاک و آسیب دیدن سطح صاف سقف، نیز از جمله معایب روف گاردن و ایجاد فضای سبز در بام های ساختمانها می باشد.
نکات مهم برای ساخت روف گاردن
- گیاه مناسب روف گاردن
ویژگی هایی مانند میزان تحمل گرما و نور مستقیم خورشید و رشد ریشه گیاه باید در زمان تهیه گیاه در نظر گرفته شود.
- فضای سبز روی پشت بام
فضای سبز می تواند ترکیبی از گیاهان و گلدان و بوته میوه باشد.
- آبیاری اتوماتیک روف
برای حفظ و نگهداری گیاهان و آبیاری گیاهان در زمان های مشخص از آبیاری اتوماتیک و قطرهای هوشمند استفاده می شود که از اجزای اصلی و مهم به شمار می آید.
- نورپردازی فضای سبز پشت بام
از عناصری که در طراحی لاکچری و زیبای روف بسیار مؤثر است و هزینه بالایی دارد.
- زیرسازی پشت بام
روش مدولار زیر سازی استاندارد بام را انجام می دهد و آماده سازی سطح تمام پشت بام صورت می گیرد.
- کف سازی فضای پشت بام
کف به سه صورت چوبی و شن و قلوه سنگ تزئینی ارائه می شود. هرچه میزان و سطح این کف ها بیشتر باشد هزینه هم بیشتر می شود.
- تجهیزات جانبی پشت بام
آلاچیق، آتریوم، مبلمان آبنما، فضاهایی مانند آشپزخانه همه جزو تجهیزات جانبی هستند. در اجرای روف گاردن قیمت پایین مساوی است با کیفیت پایین یک محصول، پس در نظر بگیرید که استفاده از متریال و المان های نامناسب در این پروژهها دارای هزینههای بعدی سنگینتری خواهد بود.